-
1 тын булу
= тын калу1) зати́хнуть, сти́хнуть, ути́хнутьбөтен дөнья тын калды — весь мир (всё окружа́ющее) зати́х
2) см. шым булу тихо́нько; соблюда́я тишину́тын гына тору — ти́хо стоя́ть
3) о́чень споко́йнотын гына сөйли — говори́т о́чень споко́йно ( тихим голосом)
-
2 тын калу
= тын булу -
3 тын
I сущ.1) дыха́ние, вздох; вдох || дыха́тельныйтынны буа торган — затрудня́ющий дыха́ние
тын көпшәсе — дыха́тельная тру́бка
2) прост. во́здухкамераның тыны чыккан — во́здух из ка́меры ( велосипедной) весь вы́шел
3) пар вы́хода, выдыха́ния ( в прохладно-влажную погоду)тын беленә башлаган — стал заме́тен пар дыха́ния ( при низкой температуре)
4) перен. возде́йствие, влия́ние; духреволюциянең кайнар тыны — горя́чее дыха́ние револю́ции
5) диал. душа́, духтыны барның өне бар — (посл.) име́ющий ду́шу име́ет и го́лос (т.е. может и протестовать, и голосить)
•- тын алу- тын алыш
- тын бетү
- тын куырылдыру
- тын куыру
- тын кысылу
- тын өрү
- тын тарыгу
- тын юлы
- тын юллары
- тынны тарыктыру
- тын чыгару
- тынны чыгару••тын алган тавыш та чыкмау (ишетелмәү, сизелмәү) — быть соверше́нно беззву́чным (букв. не слы́шать и зву́ка дыха́ния)
тын алганны (алганын, алганыңны) да сизү (белү) — знать всю подного́тную (букв. знать и то, как ды́шится кому́; кто, как, чем ды́шит и т. п.)
тын алдырмау, тын (да) алырга (да) бирмәү — не дава́ть переды́шки
тын (да) алдырмы́йча — не дава́я передохну́ть; без переды́шки
тын кабу (кысу, тоту) — затрудня́ть/затрудни́ть дыха́ние
- тын алмастантынны (тынын, тыныңны) арттан (эчтән) алу — груб.-прост. дыша́ть че́рез зад, отма́лчиваться от стра́ха, выжида́ть молчко́м, ждать забве́ния просту́пка
- тын да алмыйча
- тын да чыгармыйча
- тын да тартмыйча
- тын алырга да онытып
- тын алуны да онытып
- тын кысу
- тын да чыгармау
- тынын да чыгармау
- тыны да чыкмый
- тының чыкмасын
- тының да чыкмасын
- тыныңны да чыгарма
- тыныңны да чыгарасы булма II сущ.прост. коро́ткий промежу́ток вре́мениIII 1. прил.бер тын эшләп алу — немно́го порабо́тать
1) в разн. знач. ти́хийтын һава — ти́хая пого́да (букв. во́здух)
тын елга — ти́хая река́
тын урын — ти́хое ме́сто
тын почмак — ти́хий у́гол (уголо́к)
тын төн — ти́хая ночь
урман тын — лес тих, в лесу́ ти́хо
2) ти́хий, молчали́выйбик тын кеше — о́чень ти́хий челове́к
2. нареч.ул гел тын — он всегда́ молчали́в
ти́хо; молчали́воурамда тын — на у́лице ти́хо
шул кадәр тын ки... — так ти́хо, что...
- тын булу- тын калу 3. сущ.; редко1) см. тынлыкурман тынында — в тиши́ ле́са
2) поко́й, успокое́ниеIV 1. диал.; прил.тынымны, көнемне бозма — (погов.) не наруша́й мой поко́й ( говорится нежелательному жениху)
перело́жный2. сущ.тын җир — перело́жная земля́
перело́гтынга калдыру — оста́вить на (как) перело́г
См. также в других словарях:
тын — I. с. 1. Тавышсыз, шау шусыз, тынлыкка (1) баткан. рәв. Тавышланмыйча, шауламыйча 2. сир. Тынлык 3. Җилсез, тымызык 4. Хәрәкәтсез, тыныч. рәв. Ярсымыйча, шауламыйча; салмак, акрын (агу, исү һ. б. тур.) 5. Кешегә сиздерми, тышка чыгармый торган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынлык — 1. Бернинди дә тавыш тын, шау шу булмау хәле 2. Тымызык булу, тын, булу, хәрәкәтсезлек 3. күч. Төрле эш хәрәкәтләр бераз кимү яки вакытлыча тукталып тору 4. филос. Чынбарлыкта предметларның чагыштырмача хәрәкәтсезлеге, тик торышы. ТЫНЛЫК ЧОРЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ою — I. 1. Изрәү, йокымсырау; йоклау хәленә җитү 2. Тып тын булу, бөтенләй хәрәкәтсез калу. күч. Йомылып яшәү, акыл эшчәнлеге күрсәтмәү тур. 3. Берәр нәрсәгә бирелеп, үз үзеңне оныту; онытылу 4. Сиземлекне югалту, хәрәкәтсезләнү куллар ою 5. Намазда… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җансыз — с. 1. Тереклек иясе булмаган, җаны булмаган, тере булмаган 2. күч. Дәрт, илһам белән яшәми торган, көрәш уты белән янмый торган, сүлпән. Дәрт, өмет, ышаныч һ. б. ш. хисләрне чагылдырмый торган (чырай, күз тур.). әд. Әсәрдә эчке дөньясы ачык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
моңаю — (МОҢАЙТУ) (МОҢСУЛАТУ) – 1. Кайгыру, сагышлану. Сагышланып, моң белән моңаеп карый 2. Боегу, уйга бату, күңелсезләнү. Уйланып, хисләргә бирелеп утыру 3. Моңлы итеп көйләү, җырлау 4. күч. Тын гына утыру, моңлы булып күренү, күңелсез булу (җансыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
селкенү — (СЕЛКЕТҮ) – 1. Тирбәлеп, чайкалып, калтырап кыймылдау, баштагы хәлгә кимендә бер кайта торган хәрәкәт ясау. Калтырап тирбәнү; чайкалу атыну 2. Тыныч хәлдән хәрәкәткә күчеп, кыймылдап кузгалып кую 3. Какшау, нык беркетелмәү яки куба какшый башлау… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыму — Тыну, тын калу, шым булу машиналар шымды. Качып посып хәрәкәт итү, үзен сиздермәскә, белгертмәскә тырышу песи килә шымып, күзен ярым йомып … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
